Fundargerð 56. fundar Loftslagsráðs

20. október 2022

Fulltrúar sem sátu fundinn: Halldór Þorgeirsson, Brynhildur Davíðsdóttir, Árni Finnsson, Hrönn Hrafnsdóttir, Smári Jónas Lúðvíksson, Hafdís Hanna Ægisdóttir, Ingibjörg Svala Jónsdóttir, Hjörleifur Einarsson, Valur Klemensson, Aðalheiður Snæbjarnardóttir, Auður Alfa Ólafsdóttir, Hildur Hauksdóttir, Guðmundur Þorbjörnsson og Tinna Hallgrímsdóttir.

Gestir fundarins undir lið 3 voru Bjarni Snæbjörn Jónsson og Hildur Magnúsdóttur frá DECIDEACT

Fundurinn var haldinn í húsnæði Umhverfisstofnunar, Suðurlandsbraut 24, kl. 14.00 – 16.00. Halldór Þorgeirsson formaður skráði fundargerð.

Opnun

Forstjóri Umhverfisstofnunar, Sigrún Ágústdóttir, bauð fulltrúa velkomna og gerði ásamt formanni grein fyrir góðri reynslu af samkomulagi milli Loftslagsráðs og Umhverfisstofnunar um skrifstofu- og fundaaðstöðu sem gert síðasta starfsári.

Þórunn Wolfram Pétursdóttir, verðandi framkvæmdastjóri Loftslagsráðs, var gestur fundarins og kynnti sig fyrir fulltrúum í ráðinu. Hún var boðin velkomin en hún mun hefja störf 1. janúar 2023.

Tveir nýir fulltrúar háskólasamfélagsins hafa verið skipaðir fulltrúar í ráðinu samkvæmt tilnefningu frá Samstarfsnefndar háskólastigsins. Það eru þau Ingibjörg Svala Jónsdóttir prófessor við Háskóla Íslands og Hjörleifur Einarsson prófessor við Háskólann á Akureyri. Þau kynntu sig og voru boðin velkomin í til starfa.

Fundargerð síðasta fundar

Fundargerð 55. fundar var samþykkt. 

Áherslur og forgangsröðun viðfangsefna

Ráðið kom saman til vinnufundar á Selfossi 18. ágúst til að leggja grunn að áherslum og forgangsröðun viðfangsefna á yfirstandandi starfári. Bjarni Snæbjörn Jónsson og Hildur Magnúsdóttur frá DECIDEACT aðstoðuðu ráðið í þeirri vinnu og tóku niðurstöðu samtalsins saman. Sú samantekt var send fulltrúum í ráðinu fyrir fundinn sem innra vinnuplagg ráðsins.

Mikill samhugur var á vinnufundinum á um þá óskastöðu að Loftslagsráð verði forystuafl í loftslagsmálum hér á landi á grunni styrkleika sem tengjast gagnsæi og upplýsingamiðlun, víðtæku samstarfi, og eftirliti og aðhaldi. Góð umræða átti sér einnig stað um áskoranir á leiðinni að óskastöðunni og hugsanleg viðbrögð við þeim. Mótun hugsanlegra áherslusviða hófst en hún þarfnast nánari útfærslu og forgangsröðunar.

Fulltrúar tjáðu sig á fundinum um hvar þeir telja að Loftslagsráð ætti að setja krafta sína núna, hvaða áföngum mætti ná fyrir vorið og þá hvernig. Hildur Magnúsdóttir skráði áherslur fulltrúa sem áfram einkenndist af miklum samhug. Ákveðið að formaður fundi með ráðgjöfunum um næstu skref í þessari stefnumótunarvinnu.

Önnur mál og næsti fundur

Ákveðið að næsti fundur ráðsins verði fimmtudaginn 3. nóvember. Umhverfis- orku og loftslagsráðuneytið hefur óskað eftir tækifæri til að kynna nálgunina að nýhöfnu atvinnugreinasamtali og tengja það við næstu skref í aðgerðaáætlun í loftslagsmálum. Verður þeim boðið á næsta fund ráðsins.

Umræða hófst um hvernig Loftslagsráð ætti að beita sér meðan COP27 (26. aðildarríkjaþing Loftslagssamningsins og 4. aðildarríkjaþing Parísarsamningsins) stendur yfir í Sharm el-Sheikh, Egyptalandi en þingið hefst sunnudaginn 6. nóvember. Ákveðið að halda þeirri umræðu áfram á næsta fundi.

Fréttir

Málþing um stjórnun loftslagsmála og hlutverk loftslagsráða

Umhverfis-, orku- og loftslagsráðuneytið og Loftslagsráð boða til málþings um stjórnun loftslagsmála og hlutverk loftslagsráða. Á málþinginu verður fjallað á fræðilegan hátt um stjórnun loftslagsmála (e. climate governance) og hlutverk...

Breytingar á Loftslagsráði í undirbúningi hjá umhverfis-, orku- og loftslagsráðuneytinu

Í minnisblaði sem Guðlaugur Þór Þórðarson umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra kynnti á dögunum fyrir ríkisstjórninni kemur fram að hann hyggst þróa og efla Loftslagsráð svo það geti sinnt lögbundnu...

Uppgjör Loftslagsráðs

Loftslagsráð lýkur senn fjögurra ára skipunartíma sínum. Af því tilefni lagði ráðið mat á þann árangur sem náðst hefur, eða ekki náðst, síðustu fjögur árin í viðureigninni við loftslagsvá hérlendis og gaf út í skjali er nefnist: Uppgjör...

Tölum skýrt og verum hreinskilin til að vita hvar við stöndum

Á Loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna, COP28, í lok þessa árs verður í fyrsta skipti kynnt svokallað stöðumat heimsins, eða global stock take. Stöðumatinu er ætlað að gefa nákvæma mynd af því hvar þjóðir veraldar eru staddar þegar kemur að...

Bráðnun jökla að aukast

Samkvæmt niðurstöðum nýrrar alþjóðlegrar rannsóknar hafa jöklar á Suðurskautslandinu og á Grænlandi bráðnað mun hraðar á undanförnum áratugum en áður var talið. Árleg bráðnun jöklanna hefur sexfaldast frá 1992 og sjö verstu árin hvað varðar...

Hlýnun stefnir yfir 1,5 gráðu mörkin á næstu árum

Fjármálaáætlun fyrir árin 2024-2028 hefur nú verið kynnt. Hún hefur að geyma áætlun um þróun ríkisútgjalda og tekna, og þar eru lagðar á borðið þær áherslur sem einkenna skulu umsvif hin opinbera á komandi árum. Áætlunin er byggð á spálíkönum sem...

Áform um alþjóðlegt vöktunarnet á losun og bindingu GHL

Nýjasta talan yfir magn koltvísýrings í andrúmsloftinu, þegar þetta er skrifað, er 424,32 ppm. Sú tala þýðir að af hverjum milljónum einingum í andrúmsloftinu eru 424,32 koltvísýringur. Talan er fengin frá rannsóknarstöðinni í Mauna Loa í Hawaii,...

Góð dæmi um réttlát umskipti – Ný skýrsla

Með því að gera ráð fyrir þjálfun starfsfólks og að því sé gert kleift að beita nýrri tækni og höndla nýjar áskoranir er hægt að auka líkurnar á því að loftslagsaðgerðir skili árangri til langs tíma. Þessa ályktun má draga af nýrri skýrslu UN...

Binda einhver ríki meira kolefni en þau losa?

Alls hafa 93 lönd í heiminum, samkvæmt Climatewatch, lýst því yfir formlega að þau stefni að kolefnishlutleysi. Ísland er á meðal þeirra tuttugu landa sem hafa bundið slíkt markmið í lög, en Ísland skal verða orðið kolefnishlutlaust samkvæmt lögum...

Hitastig sjávar og loftslagsbreytingar

Meðalyfirborðshiti sjávar á jörðinni hefur aldrei mælst jafnhár og nú í apríl, eða 21,1 gráða. Þar með hefur metið verið slegið frá því í mars 2016, en þá mældist hitinn 21 gráða. Mælingar undanfarinna áratuga hafa leitt í ljós að hitastig sjávar...