Fundargerð 3. fundar Loftslagsráðs

2. nóvember 2018

Mætt: Halldór Þorgeirsson, Brynhildur Davíðsdóttir, Pétur Reimarsson, Hrönn Hrafnsdóttir, Jóhanna Harpa Árnadóttir, Sigurður Eyþórsson, Ragnhildur Freysteinsdóttir, Árni Finnsson, Guðfinna Aðalgeirsdóttir og Steingrímur Jónsson (með fjarfundabúnaði). Forföll boðaði Sigurður Ingi Friðleifsson.

Anna Sigurveig Ragnarsdóttir sat fundinn og ritaði fundargerð.

Aðlögunaráætlun til að efla viðnámsþol gegn afleiðingum veðurfarsbreytinga

  1. Árni Snorrason forstjóri Veðurstofu kom á fund ráðsins og gaf heildaryfirlit yfir stöðu mála.
  2. Staðan hjá sveitarfélögum, atvinnulífinu og heimilinum í landinu
    Hrönn Hrafnsdóttir greindi frá stöðu aðlögunarmála hjá sveitarfélögunum.
  3. Umfang, eðli, stjórnskipulag og innihald aðlögunaráætluna

Umræður ráðsins með forstjóra Veðurstofu um stöðu mála er varða aðlögunaráætlun. Ákveðið var að halda umræðum um aðlögunaráætlun áfram á næsta fundi.

Framtíðarfyrirkomulag stjórnsýslu loftslagsmála

  • a. Núverandi staða (sjá yfirlit sem Hrafnhildur Bragadóttir vann fyrir ráðið)

Sigríður Auður ráðuneytisstjóri og Hugi Ólafsson komu inn á fundinn. Til umræðu var yfirlit Hrafnhildar Bragadóttur um núverandi fyrirkomulag stjórnsýslu loftslagsmála sem dreift var fyrir fundinn.

  • b. Næstu skref: Stefnt að því að tillögur að framtíðarfyrirkomulagi loftslagsmála verði lagðar fram til umræðu á næsta fundi ráðsins og sendar til ráðherra í kjölfarið

Aðgerðaráætlun

  1. Hlutverk og virðisauki Loftslagsráðs í þessu samhengi
  2. Forgangsmál fyrir ráðið á næstu mánuðum varðandi áætlunina.
  3. Aðföng og upplýsingar sem afla þarf til að undirbyggja frekari rýningu.

Aðgerðaráætlun er tengd umræðu um framtíðarfyrirkomulag stjórnsýslu loftslagsmála og eitt af viðfangsefnum ráðsins. Hvernig getur loftslagsráð stutt við samráð aðgerðaráætlunar.

  • Getur loftslagsráð lagt lið við einstakar aðgerðir?
  • Leggja verkefni loftslagsráðs frekar í að tryggja heildarárangur aðgerða?

Hugi Ólafsson, Umhverfis- og auðlindaráðuneyti ræddi aðgerðaráætlunina og vinnubrögðin við eftirfylgni. Einkum eru tvö mál er varða aðgerðaráætlun sem ráðið hefur hug á að styðja við umfram önnur.

  • Framsetning gagna, skuldbindinga og upplýsinga um stöðuna. M.a. tillaga um að gera spurningalista (Q&A) um t.a.m. myndina á bls. 40 sem skýrir betur stöðuna.
  • Halda utan um árangursmat og hverju aðgerðirnar gætu skilað.

Næstu skref

  • Fá Umhverfisstofnun í heimsókn til að fá upplýsingar um hvað stofnunin er að gera á þeim sviðum sem falla undir stofnunina.
  • Ræða um framsetningu á viðfangsefninu og hvernig hægt er að fylgjast með árangri.

Undirbúningur næstu funda

  • Tímasetningar
    Samþykkt er að halda næsta fund ráðsins þann miðvikudaginn 28. nóvember kl 9-12.
  • Áherslur næsta fundar
    Tillaga að framtíðar fyrirkomulagi stjórnsýslu loftslagsmála Aðgerðaráætlun
    Aðlögunaráætlun Nóg komið á dagskrá næsta fundar en fljótlega þarf að ræða
    • Markmið um kolefnishlutleysi.
    • Æskilegt væri að heyra hvað Umhverfisstofnun er að gera í loftslagsmálum.
    • Samningar við Evrópusambandið eftir áramótin.
  • Fundur með Ungmennaráði heimsmarkmiðanna 1. desember
    • Ungmennaráð heimsmarkmiða Sameinuðu þjóðanna hefur óskað eftir að hitta fulltrúa ráðsins þann 1. desember. Af öllum 12 heimsmarkmiðunum er mestur áhugi ungmennaráðsins á loftslagsmálum.
    • Ráðið tekur vel í að hitta fulltrúa Ungmennaráðsins.

Önnur mál

Ráðning starfsmanns: Anna Sigurveig Ragnarsdóttir hefur verið ráðinn starfsmaður loftslagsráðs. Mun hún sinna því starfi í hálfri stöðu á móti stöðu sérfræðings í loftslagsmálum við Umhverfis- og auðlindaráðuneytið frá 1. desember. áhugi á kynningu frá Skipulagsstjóra um stöðuna varðandi landskipulagstefnu.

Fréttir

Málþing um stjórnun loftslagsmála og hlutverk loftslagsráða

Umhverfis-, orku- og loftslagsráðuneytið og Loftslagsráð boða til málþings um stjórnun loftslagsmála og hlutverk loftslagsráða. Á málþinginu verður fjallað á fræðilegan hátt um stjórnun loftslagsmála (e. climate governance) og hlutverk...

Breytingar á Loftslagsráði í undirbúningi hjá umhverfis-, orku- og loftslagsráðuneytinu

Í minnisblaði sem Guðlaugur Þór Þórðarson umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra kynnti á dögunum fyrir ríkisstjórninni kemur fram að hann hyggst þróa og efla Loftslagsráð svo það geti sinnt lögbundnu...

Uppgjör Loftslagsráðs

Loftslagsráð lýkur senn fjögurra ára skipunartíma sínum. Af því tilefni lagði ráðið mat á þann árangur sem náðst hefur, eða ekki náðst, síðustu fjögur árin í viðureigninni við loftslagsvá hérlendis og gaf út í skjali er nefnist: Uppgjör...

Tölum skýrt og verum hreinskilin til að vita hvar við stöndum

Á Loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna, COP28, í lok þessa árs verður í fyrsta skipti kynnt svokallað stöðumat heimsins, eða global stock take. Stöðumatinu er ætlað að gefa nákvæma mynd af því hvar þjóðir veraldar eru staddar þegar kemur að...

Bráðnun jökla að aukast

Samkvæmt niðurstöðum nýrrar alþjóðlegrar rannsóknar hafa jöklar á Suðurskautslandinu og á Grænlandi bráðnað mun hraðar á undanförnum áratugum en áður var talið. Árleg bráðnun jöklanna hefur sexfaldast frá 1992 og sjö verstu árin hvað varðar...

Hlýnun stefnir yfir 1,5 gráðu mörkin á næstu árum

Fjármálaáætlun fyrir árin 2024-2028 hefur nú verið kynnt. Hún hefur að geyma áætlun um þróun ríkisútgjalda og tekna, og þar eru lagðar á borðið þær áherslur sem einkenna skulu umsvif hin opinbera á komandi árum. Áætlunin er byggð á spálíkönum sem...

Áform um alþjóðlegt vöktunarnet á losun og bindingu GHL

Nýjasta talan yfir magn koltvísýrings í andrúmsloftinu, þegar þetta er skrifað, er 424,32 ppm. Sú tala þýðir að af hverjum milljónum einingum í andrúmsloftinu eru 424,32 koltvísýringur. Talan er fengin frá rannsóknarstöðinni í Mauna Loa í Hawaii,...

Góð dæmi um réttlát umskipti – Ný skýrsla

Með því að gera ráð fyrir þjálfun starfsfólks og að því sé gert kleift að beita nýrri tækni og höndla nýjar áskoranir er hægt að auka líkurnar á því að loftslagsaðgerðir skili árangri til langs tíma. Þessa ályktun má draga af nýrri skýrslu UN...

Binda einhver ríki meira kolefni en þau losa?

Alls hafa 93 lönd í heiminum, samkvæmt Climatewatch, lýst því yfir formlega að þau stefni að kolefnishlutleysi. Ísland er á meðal þeirra tuttugu landa sem hafa bundið slíkt markmið í lög, en Ísland skal verða orðið kolefnishlutlaust samkvæmt lögum...

Hitastig sjávar og loftslagsbreytingar

Meðalyfirborðshiti sjávar á jörðinni hefur aldrei mælst jafnhár og nú í apríl, eða 21,1 gráða. Þar með hefur metið verið slegið frá því í mars 2016, en þá mældist hitinn 21 gráða. Mælingar undanfarinna áratuga hafa leitt í ljós að hitastig sjávar...